ALMERE - In alle vroegte van de vrijdagmorgen melden zich zo'n zestig mensen in de hal van het Almeerse stadhuis. Een diverse groep van ouders, studenten, docenten, ondernemers, techneuten en creatievelingen die één gezamenlijk doel hebben. In drie dagen komen tot creatieve, innovatieve oplossingen voor het oplopende lerarentekort in de stad tijdens 'Lerarentekort: De Challenge'. Deze eerste dag staat in het teken van het doorgronden van het probleem. Waar zitten de grootste knelpunten én de grootste kansen, zowel lokaal als regionaal en landelijk?
De dag start met de vorming van de teams die het hele weekend samen optrekken. Elk van de in totaal twaalf teams bevat mensen met uiteenlopende kennis en ervaring. Zo kunnen de deelnemers elkaar versterken in het denkproces. De eerste masterclasses van het weekend zijn een kennismaking met 'design thinking': problemen oplossen via een creatieve benadering. Met nieuwe vaardigheden op zak voelen de deelnemers allerlei experts aan de tand.
Pitches van schoolbesturen
Vertegenwoordigers van Almeerse schoolbesturen en de gemeente vertellen in korte pitches wat zij zien als vier thema's waarop nog veel te winnen is:
- Meer studenten en een andere manier van opleiden: Alle pabo-studenten hebben een persoonlijke situatie en manier van leren. Toch doorlopen ze verplicht allemaal dezelfde leerlijn. Hoe maken we veel meer mensen enthousiast voor de opleiding tot leraar? En hoe ontstaat er meer maatwerk in de manier, het tempo en het niveau van leren?
- Een beter imago voor het vak: Het beroep van leraar kampt met een imagoprobleem. In de krant lezen we dat de werkdruk te hoog is, de klassen te vol en de ouders te mondig. Hoe zorgen we dat meer mensen kiezen voor een toekomst voor de klas? En hoe zorgen we dat ze dat ze daarbij specifiek kiezen voor Almere en Flevoland?
- Meer ruimte in het vak: Het onderwijssysteem is gericht op lessen draaien en toetsen en afnemen. De leraar is de uitvoerder. Dit houdt eigen initiatief tegen en het verhoogt het gevoel van werkdruk. Hoe kunnen leraren meer ruimte krijgen én benutten?
- Slimmer personeel werven: Ieder schoolbestuur werft personeel voor zichzelf. Dit maakt dat de scholen elkáárs leraren werven. Dit zorgt voor een instabiele omgeving voor de leerlingen in Almere. Hoe werken we regionaal en landelijk samen om dit te veranderen?
Elke pitch is inbreng voor drie teams als startpunt van de challenge. De schoolbesturen en de gemeente geven een inkijkje in hun dagelijkse praktijk, zodat de teams met voldoende achtergrondinformatie aan de slag kunnen. De teams werken de komende dagen toe naar een pitch van hun meest innovatieve idee aan een speciaal samengestelde vakjury.
Breder perspectief
Het lerarentekort is natuurlijk niet alleen een Almeers probleem. In heel Nederland worstelen steden en scholen hiermee. In een panelgesprek geleid door wethouder Loes Ypma komen onder andere minister Arie Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) en LAKS-bestuurslid (Landelijk Aktie Komitee Scholieren) Rieuwert Lekkerkerker aan het woord. Samen met een leraar, een directeur en een lid van het college van bestuur uit het Almeerse onderwijs gaan ze in op stellingen van de challenge-deelnemers. Ze pleiten onder andere om de mooie kanten van het onderwijsvak veel vaker over het voetlicht te brengen. Nu zijn het nog vaak de negatieve geluiden die de boventoon voeren.
Oplossingsrichtingen die verder ter sprake komen, zijn onder andere bredere opleidingen, betere (niet-traditionele) informatievoorziening over het leraar worden en het stimuleren (in tijd en middelen) van de doorlopende ontwikkeling van leraren. Er komen ook prikkelende vragen op tafel. Heeft het onderwijs bijvoorbeeld last van knellende wet- en regelgeving? Of zijn het vooral aannames, ingesleten patronen en een gebrek aan lef die vernieuwing in de weg staan? Moeten leraren per se hoogopgeleid zijn? Of kunnen er ook andere mensen voor de klas staan die vaardig kunnen omgaan met kinderen? En is er eigenlijk wel echt een lerarentekort? Of is het een kwestie van het vak anders benaderen en een andere invulling geven aan lessen, met bijvoorbeeld meer kunst en cultuur?
Wethouder Loes Ypma wenst de deelnemers nog twee inspirerende dagen toe: "Het is een prachtige uitdaging die jullie hebben om iets bij te dragen aan de samenleving van nu, van onze kinderen en kleinkinderen. Ik ben razend benieuwd naar de uitkomsten zondagmiddag!"
Lerarentekort: De Challenge' is een initiatief van de gemeente Almere, Almeerse scholen en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap samen met STUDIO.WHY, Windesheim Flevoland en Aeres Hogeschool Almere.